Z dniem 1 lipca 2018r. do polskiego porządku prawnego weszła nowa ustawa, która reguluje kwestie związane z usługami turystycznymi – ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. To właśnie jej chcemy poświęcić dzisiejszy artykuł.
Do lamusa odchodzą akty prawne, które dotychczas zajmowały się kwestią imprez turystycznych – najważniejsza z nich, ustawa o usługach turystycznych zmieniła nazwę na: ustawa o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych. Obecnie, podstawową ustawą, która reguluje rynek usług turystycznych jest ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.
Ustawa ta wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, zmieniającą rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 i dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE oraz uchylającą dyrektywę Rady 90/314/EWG.
Zakres regulacji
Nowa ustawa reguluje, jak wskazuje treść art. 1 „warunki oferowania, sprzedaży i realizacji imprez turystycznych oraz powiązanych usług turystycznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także za granicą, jeżeli umowy z podróżnymi są zawierane przez przedsiębiorców turystycznych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”, a także „zasady funkcjonowania Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego”. O ile punkt drugi w dniu dzisiejszym nie będzie przedmiotem naszego zainteresowania, o tyle punkt pierwszy bardzo szeroko ujmuje zakres regulacji ustawy.
W nowej ustawie znalazły się zapisy dotyczące przede wszystkim organizatorów turystyki i innych przedsiębiorców turystycznych. Właśnie w tym akcie prawnym można znaleźć warunki, jakie musi spełniać przedsiębiorca, aby zostać organizatorem turystyki lub tzw. przedsiębiorcą turystycznym – zarówno te administracyjne, jak i finansowe. Ustawa ponadto wprowadza rozróżnienia pomiędzy kategoriami przedsiębiorców, którzy zawodowo zajmują się turystyką, określając zakres ich kompetencji i działań.
W nowej ustawie znajdziemy także informacje o tym, jakie obowiązki ciążą na przedsiębiorcach turystycznych – klientów biur podróży najbardziej interesują obowiązki informacyjne przed zawarciem umowy, jak i obowiązki dotyczące samej umowy. Ponieważ to jedne z najważniejszych postanowień ustawy mające zastosowanie w codziennym życiu, poświęcimy im niedługo odrębny artykuł. Ustawa reguluje także kwestie dotyczące świadczeń zastępczych, rekompensat, czy odszkodowań za niewłaściwe wykonanie usługi turystycznej, a także sposoby ich obliczania – tu przez odwołanie do odpowiednich źródeł prawa europejskiego.
Wyłączenia
Spod działania ustawy zostały wyłączone niektóre usługi związane z turystyką. W starej ustawie o usługach turystycznych pozostały regulacje dotyczące usług hotelowych oraz działalności pilotów wycieczek i przewodników turystycznych – dlatego też obowiązującej do 30 czerwca 2018r. ustawie zmieniono nazwę na odpowiadającą zakresowi jej regulacji. Podobnie kwestie dotyczące transportu kolejowego zostały wyłączone spod regulacji nowej ustawy i posiadają własne uregulowania.
Istotnym jest jednak wskazanie, że również określone typy imprez turystycznych nie są objęte reżimem nowej legislacji. A są to:
- imprezy oraz usługi o charakterze okazjonalnym, ograniczonej grupie podróżnych i o charakterze niezarobkowym (np. jednodniowa – dlaczego taka, punkt poniżej – wycieczka z zakładu pracy organizowana przez „kadry”);
- imprezy oraz usługi trwające krócej niż 24 godziny, chyba że obejmują nocleg. Oznacza to, że każda impreza z noclegiem jest objęta reżimem ustawowym. Jeżeli nie ma noclegu, do takiej imprezy nie stosujemy ustawy;
- imprezy oraz usługi nabywane na podstawie umowy generalnej o organizowanie podróży służbowych zawieranej między przedsiębiorcą turystycznym a przedsiębiorcą albo podmiotem prowadzącym działalność odpłatną.
Można zatem śmiało stwierdzić, że nowa ustawa to fundament prawa turystycznego, jakie obowiązuje w Polsce. Nie reguluje ona każdego aspektu turystyki, z jakim mamy do czynienia podczas imprezy turystycznej, niemniej jednak to w niej należy szukać odpowiedzi na większość pytań prawnych związanych z turystyką.